Bağ Kirişli (Boşluklu) Perdenin Taban Devrilme Momenti (4.5.4.3)

[tcemreatt]

Merhabalar.

Madde 4.3.4.5

Süneklik düzeyi yüksek bağ kirişli (boşluklu) veya boşluksuz yerinde dökme betonarme perdeler ile moment aktaran süneklik düzeyi yüksek çerçevelerin birlikte kullanıldığı binalarda, perdelerin tabanında deprem yüklerinden meydana gelen devrilme momentlerinin toplamı, MDEV , binanın tümü için deprem yüklerinden tabanda meydana gelen toplam devrilme momentinin, Mo %40’ından az, %75’inden fazla olmayacaktır. Denklem 4.2 ’de bu bağıntı gösterilmiştir.

Sorum şöyle:

Perdelerde oluşan taban devrilme momentini hesaplamak için, doğal titreşim periyodu hesabında da periyodu belirlemek için kullanılan yöntemde "Ffi" fiktif yükü etkiterek bu moment değerlerini buluyoruz. Ama madde 4.3.4.5 "deprem yüklerinden" kaynaklı kat kuvvetlerini dikkate almamızı söylüyor. İlk görseldeki Ffi fiktif yükü mü yoksa ikinci görseldeki FiE deprem yüklerini mi dikkate alacağız ?

 

[Oğuzcan HADİM]

Perdelerde oluşan taban devrilme momentini hesaplamak için, doğal titreşim periyodu hesabında da periyodu belirlemek için kullanılan yöntemde "Ffi" fiktif yükü etkiterek bu moment değerlerini buluyoruz. Ama madde 4.3.4.5 "deprem yüklerinden" kaynaklı kat kuvvetlerini dikkate almamızı söylüyor. İlk görseldeki Ffi fiktif yükü mü yoksa ikinci görseldeki FiE deprem yüklerini mi dikkate alacağız ?

Burada taba devrilme momentini hesaplarken mod birleştirme yöntemi veya eşdeğer deprem yükü yönteminde kullanılan gerçek deprem etkilerinin kullanılması gerekir. Denklem 4.2 'yi kontrol etmek isterseniz bu iki yöntemden birini seçmeniz gerekiyor. ideCAD statik Denklem 4.2 'yi kontrol ederken mod birleştirme yöntemi sonuçlarını kullanır.

Ancak bağ kirişi bağlılık derecesini kontrol ederken ters üçgen bağıntısı ile fiktif yükü kullaranak bir devrilme momenti hesaplanabilir. Bu durum biraz isteğe bağlı çünkü bağ kirişi bağlılık derecesi bir oran olduğundan hangi yüklemeyi kullanırsanız kullanın oran değişmeyecektir.

Detaylı Açıklama

TBDY 4.3.4.5 ve diğer ilgili maddelere göre, yapılarda devrilme momenti kontrolü mod birleştirme yöntemiyle gerçekleştirilir; bu aşamada hiçbir ek kuvvet uygulanmaz. Perdeler için taban devrilme momenti değerleri ile yapının tamamı için deprem etkilerinden kaynaklanan toplam devrilme momenti, mod birleştirme yöntemi kullanılarak hesaplanır. Toplam devrilme momenti hesabı, TBDY 4B.2.5’teki esaslara uygun şekilde yapılır ve raporlarda modal taban kesme kuvvetleri ile devrilme momentleri ayrı ayrı sunulur.




Toplam Devrilme Momentinin Rapora Yansıtılması
TBDY 4B.2.5’te belirtilen esaslara göre, mod birleştirme sonuçları; her modun taban kesme kuvveti ve devrilme momentiyle birlikte bir rapor çıktısında verilir.




Boşluklu perdelerde bağ kirişi bağlılık derecesi kontrolü ise TBDY 4.5.4.3 ve 4.5.4.4’e göre yürütülür. Bu hesaplarda boşluklu perdeler sistemden ayrılarak fiktif yükleme uygulanır; yüklemenin değeri ne olursa olsun bağlılık derecesini belirleyen oran sabit kaldığından sonuç değişmez. Bu nedenle ideCAD Statik 'de yalnızca bu oranı tespit etmek amacıyla fiktif yükleme kullanılmaktadır.

Boşluklu Perdelerde “Fiktif Yükleme” ve Bağ Kirişi Bağlılık Derecesi
Boşluklu (bağ kirişli) perdelerde perde parçaları arasındaki bağ kirişi davranışının yeterliliğini ölçmek için, tüm perde sistemi modelden çıkarılarak sadece o bağ kirişi düzeneği “fiktif” bir kesme yükü altında test edilir. Yükün değeri ne olursa olsun—ister 1 kN, ister 100 kN—hesaplanan “bağlılık derecesi katsayısı” bir oran olarak sabit kalır. Bu nedenle, ideCAD Statik modülünde de sadece bu oranın tespiti için söz konusu fiktif kesme yükü uygulanır; mutlak kuvvet büyüklüğü sonuca etki etmez.

TBDY İMO örnekler kitabında da şöyle bir yol izlenmiş. bağ kirişi bağlılık derecesi hesaplanırken maksimum yatay kuvvet 100 kN olacak şekilde bir kuvvet dağılışı yapılmış ve bağ kirişi bağlılık derecesi hesaplanmış. Aşağıdaki görselde yeşil ile işaretlenen bölümde bu sonuçlar görülmektedir. Ancak Denklem 4.2 'de belirtilen deprem devrilme momenti oranını hesaplarken eşdeğer deprem yükü yöntemi sonuçları kullanılmış. Burada ideCAD 'in farklı Denklem 4.2 kontrol edilirken bunu TBDY 'e uygun olarak mod birleştirme yöntemi ile yapıyor olmasıdır.



Saygılarımla...

 

[tcemreatt]

Burada taba devrilme momentini hesaplarken mod birleştirme yöntemi veya eşdeğer deprem yükü yönteminde kullanılan gerçek deprem etkilerinin kullanılması gerekir. Denklem 4.2 'yi kontrol etmek isterseniz bu iki yöntemden birini seçmeniz gerekiyor. ideCAD statik Denklem 4.2 'yi kontrol ederken mod birleştirme yöntemi sonuçlarını kullanır.

Ancak bağ kirişi bağlılık derecesini kontrol ederken ters üçgen bağıntısı ile fiktif yükü kullaranak bir devrilme momenti hesaplanabilir. Bu durum biraz isteğe bağlı çünkü bağ kirişi bağlılık derecesi bir oran olduğundan hangi yüklemeyi kullanırsanız kullanın oran değişmeyecektir.

Detaylı Açıklama

TBDY 4.3.4.5 ve diğer ilgili maddelere göre, yapılarda devrilme momenti kontrolü mod birleştirme yöntemiyle gerçekleştirilir; bu aşamada hiçbir ek kuvvet uygulanmaz. Perdeler için taban devrilme momenti değerleri ile yapının tamamı için deprem etkilerinden kaynaklanan toplam devrilme momenti, mod birleştirme yöntemi kullanılarak hesaplanır. Toplam devrilme momenti hesabı, TBDY 4B.2.5’teki esaslara uygun şekilde yapılır ve raporlarda modal taban kesme kuvvetleri ile devrilme momentleri ayrı ayrı sunulur.

Ekli dosyayı görüntüle 52414

Ekli dosyayı görüntüle 52415
Toplam Devrilme Momentinin Rapora Yansıtılması
TBDY 4B.2.5’te belirtilen esaslara göre, mod birleştirme sonuçları; her modun taban kesme kuvveti ve devrilme momentiyle birlikte bir rapor çıktısında verilir.

Ekli dosyayı görüntüle 52416


Boşluklu perdelerde bağ kirişi bağlılık derecesi kontrolü ise TBDY 4.5.4.3 ve 4.5.4.4’e göre yürütülür. Bu hesaplarda boşluklu perdeler sistemden ayrılarak fiktif yükleme uygulanır; yüklemenin değeri ne olursa olsun bağlılık derecesini belirleyen oran sabit kaldığından sonuç değişmez. Bu nedenle ideCAD Statik 'de yalnızca bu oranı tespit etmek amacıyla fiktif yükleme kullanılmaktadır.

Boşluklu Perdelerde “Fiktif Yükleme” ve Bağ Kirişi Bağlılık Derecesi
Boşluklu (bağ kirişli) perdelerde perde parçaları arasındaki bağ kirişi davranışının yeterliliğini ölçmek için, tüm perde sistemi modelden çıkarılarak sadece o bağ kirişi düzeneği “fiktif” bir kesme yükü altında test edilir. Yükün değeri ne olursa olsun—ister 1 kN, ister 100 kN—hesaplanan “bağlılık derecesi katsayısı” bir oran olarak sabit kalır. Bu nedenle, ideCAD Statik modülünde de sadece bu oranın tespiti için söz konusu fiktif kesme yükü uygulanır; mutlak kuvvet büyüklüğü sonuca etki etmez.

TBDY İMO örnekler kitabında da şöyle bir yol izlenmiş. bağ kirişi bağlılık derecesi hesaplanırken maksimum yatay kuvvet 100 kN olacak şekilde bir kuvvet dağılışı yapılmış ve bağ kirişi bağlılık derecesi hesaplanmış. Aşağıdaki görselde yeşil ile işaretlenen bölümde bu sonuçlar görülmektedir. Ancak Denklem 4.2 'de belirtilen deprem devrilme momenti oranını hesaplarken eşdeğer deprem yükü yöntemi sonuçları kullanılmış. Burada ideCAD 'in farklı Denklem 4.2 kontrol edilirken bunu TBDY 'e uygun olarak mod birleştirme yöntemi ile yapıyor olmasıdır.

Ekli dosyayı görüntüle 52417

Saygılarımla...

Mükkemmel bir cevap olmuş hocam öyle iyi anladım ki ben bu soruyu nasıl sorabilmişim ya dedirttiniz. Saygılar.