İdecad ve doğru PC donanımı
Bir çoğumuzun ortak derdi analiz sürelerinin aldığı zamandır. Ufak ölçekli projelerde İdecad optimizasyonlarının iyi olması sayesinde bu süre önemli olmamakla beraber büyük yapılarda, çok çeşitli yük tanımlı ve büyük alanlı sanayi yapılarında ve beton-çelik hibrit yapılarda ister istemez 20 dakikalara varan analiz süreleri görebilmekteyiz. T.D.B.Y. 2018 ile daha da zorlaşan kolon-kiriş birleşim bölgeleri, göreli kat ötelemesi, PMM oranları bizi çok sayıda değişiklik ile baştan analiz yapmaya mecbur bırakıyor. Bu tür durumlarda zamanımızın çoğu analiz sonucu beklemekle geçiyor ve bu zaman kayıpları hayatımızda ciddi sorunlara yol açıyor.
Bu kayıplar işimizin bir parçası da olsa bunu en aza indirmek tabi ki mümkün. Bunun için kullandığımız ekipmanları doğru seçersek en az zaman kaybıyla işimizi yürütebiliriz. Ben burada elimden geldiği dilimin döndüğü kadarıyla İdecad için en uygun PC ekipmanlarını listelemeye çalışacağım.
Elbette 4 tane Xeon Platinium işlemciyi bir ana karta takıp 128 GB da RAM koyarsak analiz süreleri hayatımızı etkilemeyecek kadar kısalacaktır. Ama 1’000’000 ₺’yi bir bilgisayara verip kazandığımız parayla hem hayatımızı idame ettirmemiz, hem de bu bilgisayarın parasını çıkartmamız Türkiye şartlarında çok az proje bürosuna nasip olur. O nedenle biz daha erişilebilir ve satın alınabilir donanıma odaklanacağız. Gelelim bileşenlerimize :
Ekran kartı : Eğer proje ürettiğiniz bilgisayarda oyun oynamak, video editing gibi ikinci bir hedefiniz yoksa bu bileşene büyük paralar bağlamanıza gerek yoktur. Bu mesajı yazdığım an itiariyle en iyi ekran kartları olan Nvidia Tesla, GTX 3090, AMD Radeon RX 6900 XT gibi uç modelleri 8500 dolar mertebesinde alabilirsiniz. Bundan 3 sene sonra bu mesajı okuyan birisi bu saydığım kartların ederinin 100 $ olduğunu ifade edecektir ama o an itibariyle satın alınabilecek en pahalı ekran kartı yine 8500 $ seviyelerinde olacaktır. Şimdi iyi habere gelelim, İDECAD’in GPU İLE ÇOK İŞİ YOK yani böyle uçuk ekran kartları size gerekmiyor. Tabi bu programın şu anki mimarisi ile ilgili, gelecekte analiz için aynı bitcoin madencileri gibi GPU’yu da işin içine sokmaya karar verebilirler. O zaman durum değişebilir. Şu an için İdecad çok üst seviye ekran kartı istemiyor. Ekran kartına en çok ihtiyaç duyduğu an render anı ama o da biz statikçiler için kayda değer bir zaman almıyor çünkü bize render nadiren gerekiyor. Şahsen ben statik hesap özetleri kapağına ve web sayfama koymak için kullanıyorum. O da toplamda 2 dakika bile almayan bir işlem.
Anakart : İşte bu önemli bir bileşen. Kullanacağınız işlemci, Ram ve Sıvı soğutmaya önceden karar vermiş olmanız lazım. İdecad’in CPU (Central Processing Unit yani işlemci) üzerinde en çok işi yaptığını göz önüne alırsak hedeflediğimiz işlemcinin soket yapısına uygun bir anakart seçmemiz gerekiyor. Yine işlemciden en yüksek verimi alabilmemiz için RAM’lerle olan iletişimin de iyi ve yüksek olması lazım. Bugün 12. Nesil bir i9 işlemci kullanmayı düşünüyorsanız anakartınız 6600 MHz’e kadar RAM desteklemelidir. İşlemci, Ram ve anakartı bir otobanın unsurları gibi düşünebilirsiniz. İkisi ne kadar iyi olursa olsun birinde tıkanıklık olursa trafik aksar ve en yavaş olana göre sistem işler. Makul anakartlar 50$ - 950$ aralığında olmakla beraber minimum analiz süresini hedefliyorsanız 950 $’lık anakart kullanmanız gerekiyor.
RAM : İdecad’in adresleme yaptığı aralık için benim gözlemlediğin ve tahmin ettiğim kadarıyla 32 GB’lık bir RAM hem İdecad’e hem de işletim sistemine yetiyor. Tabi ki en doğru bilgiyi bu konuda İdecad firması verebilir ama 32 GB ve 64 GB sistemlerde yaptığım analizlerde zaman farkı görmediğimi söylemeliyim. Ama şunu da unutmamak lazım ki bu tür bileşenlerin farkı uzay aşık çözülmüş bir stadyum analizi yapılırken daha iyi anlaşılır ve ben stadyum çatısı hiç çözmedim. Şu ana kadar RAM’in miktarı hakkında konuştum. Gelelim tür ve frekansa... Bu gün için en son teknoloji RAM DDR5. 3 sene sonra DDR7 ya da DDR8 çıkmış olabilir. Benim önerim azami performans için mümkün olan en son RAM teknolojisini tercih etmenizdir. Şu an 6000 MHz’lik 32 GB DDR5 Ram’in fiyatı 615$ olup bu mebla çoğu projeci için erişilebilir bir mebladır. Anakartınız 6600 Mhz’e kadar destekliyorsa RAM’in 6600 MHz’liğini kullanmaya çalışın.
CPU (İşlemci) : İdecad’in en çok kullandığı ve analiz süresini en çok etkileyen bileşenimiz işlemcidir. Dolayısıyla en son nesil ve en üst seviye işlemciyi kullanmanız lehinize olacaktır. İntel tarafında Xeon Platinium, AMD tarafında ide Ryzen Threadripper fiyatları itibarıyla erişilmesi zor ve fizibil olmayan işlemciler. Projecilikten oluk gibi para kazanıyorsanız elbette düşünebilirsiniz ama bu ben de dahil çoğunluğa hitap etmiyordur düşüncesindeyim. Gelelim erişilebilir olanlara, İntel tarafında 12. Nesil i9, AMD tarafında ise Ryzen 9 serisi işlemciler sizin ihtiyacınız olan işlemcilerdir. 8. Nesil bir i5 İntel işlemci ile bu işlemciler arasındaki analiz süreleri gerçekten de 3 kata kadar çıkabilmektedir. Önerdiğim işlemcilerin de 950 $ mertebelerinde olduğunu hatırlatayım.
Güç Kaynağı (PSU – Power Supply Unit) : Eskiden (dinazorlar devri) 80486 DX 4-100 işlemcili bir sistem topladığınızda alacağınız herhangibir kasa üzerinde gelen güç kaynağı (180 Watt) işinizi görüyordu, ama devir değişti. Öncelikle artık güç kaynakları ayrı satılıyor ve kasa ile gelmiyor. Üstelik GTX 3090 ekran kartının tek başına 900 Watt somurabildiği bir dünyada donanımınızı iyi incelemeniz ve doğru güç kaynağını seçmeniz gerekiyor. Ben şahsen mühendislik işleri yapılan bir bilgisayarda 1200 Watt’lık güç kaynağı öneriyorum. 450 $ seviyesinde alabileceğiniz bir güç kaynağı işinizi görecektir. Çok üst seviye bir ekran kartı takıp oyun da oynamayı düşünüyorsanız 1800 W kategorisine geçmeniz gerekiyor. 650 Watt’lik güç kaynağı kullanıyorsanız ne olacak? Bir şey olmayacak, bilgisayarınız gene çalışacak ve İdecad statik analizinizi gene yapacak ama güç yetmediği durumda yeni nesil makinelerde Hypertreading özelliği devreye girip işlemciden gücü kısacak ve analiz süreniz uzayacak. Gördüğünüz gibi her şeyi dört dörtlük yapsanız bile bir bileşenin yetersizliği bütün yapılan masrafı çöpe atıyor ve analiz süreniz gene uzuyor.
Soğutma : Ne kadar iyi bir sistem dizerseniz dizin iyi soğutmazsanız zaman içerisinde geri dönüşü olmayacak şekilde sisteminiz yavaşlayacaktır. Metal plaka, termal macun ve fanlı hava soğutmalar sistemi bir yere kadar diri tutar ama özellikle statik analiz gibi CPU’yu sonuna kadar kullanan işlemlerde işlemci ısınır. Isınan işlemcinin önce termal macunu dejenere olur ve kemikleşir. Zaman içerisinde ısınan transistörler işlemcinin çalışma performansını düşürür ve size uzayan analiz süreleri, kilitlenmeler ve işletim sistemi çökmeleri olarak geri döner. Bunu çözümü ise sıvı soğutmadır.
Sıvı soğutmada iki alternatif var. Eğer kendinize güveniyorsanız vana, dirsek, pompa, fan, plastik boru, boru bükme makinasından oluşan seti alıp tesisatı kendiniz döşeyebilirsiniz. Youtube’da bunun uygulama videoları da var ama peşinen söyleyeyim, bu iş kolay değil ve hata kaldırmaz. Anakartınıza su akarsa maddi hasar büyük olur. B planı ise hazır sıvı soğutucu sistemler. Bu sistemlerde fan-pompa-borulama-işlemci üzeri aparat paket olarak geliyor ve siz direk monte ediyorsunuz. Çok profesyonel değilseniz size bunu tavsiye ederim. Burada önerim fan boyutunuz 360 mm.’den az olmasın ve işlemci aparatının soket yapınıza uygun olduğuna emin olmadan satın alma yapmayın.
Laptop mı Desktop mı? : Geldik en kritik soruya. Şu ana kadar anlattıklarımdan bazıları (örneğin sıvı soğutma) laptopta uygulanamaz maddeler. Buradan da anlayacağınız üzere mühendislik uygulamaları için doğru seçim desktop yani masaüstü bilgisayardır. Elbette mobilite de önemli ve laptoplar hayatımızın ayrılmaz bir parçası. Benim önerim İdecad ile işlerinizi yapabileceğiniz sıkı bir masaüstü bilgisayar ile ekonomik ultrabook kıvamında bir laptop ile işlerinizi yürütmenizdir.
Dilerim ki İdecad ile PC donanımı arasındaki ilişkilere dair sorularınıza rehber olabilmişimdir. Selam ve sevglerimle
M. Eren Erimer
Bir çoğumuzun ortak derdi analiz sürelerinin aldığı zamandır. Ufak ölçekli projelerde İdecad optimizasyonlarının iyi olması sayesinde bu süre önemli olmamakla beraber büyük yapılarda, çok çeşitli yük tanımlı ve büyük alanlı sanayi yapılarında ve beton-çelik hibrit yapılarda ister istemez 20 dakikalara varan analiz süreleri görebilmekteyiz. T.D.B.Y. 2018 ile daha da zorlaşan kolon-kiriş birleşim bölgeleri, göreli kat ötelemesi, PMM oranları bizi çok sayıda değişiklik ile baştan analiz yapmaya mecbur bırakıyor. Bu tür durumlarda zamanımızın çoğu analiz sonucu beklemekle geçiyor ve bu zaman kayıpları hayatımızda ciddi sorunlara yol açıyor.
Bu kayıplar işimizin bir parçası da olsa bunu en aza indirmek tabi ki mümkün. Bunun için kullandığımız ekipmanları doğru seçersek en az zaman kaybıyla işimizi yürütebiliriz. Ben burada elimden geldiği dilimin döndüğü kadarıyla İdecad için en uygun PC ekipmanlarını listelemeye çalışacağım.
Elbette 4 tane Xeon Platinium işlemciyi bir ana karta takıp 128 GB da RAM koyarsak analiz süreleri hayatımızı etkilemeyecek kadar kısalacaktır. Ama 1’000’000 ₺’yi bir bilgisayara verip kazandığımız parayla hem hayatımızı idame ettirmemiz, hem de bu bilgisayarın parasını çıkartmamız Türkiye şartlarında çok az proje bürosuna nasip olur. O nedenle biz daha erişilebilir ve satın alınabilir donanıma odaklanacağız. Gelelim bileşenlerimize :
Ekran kartı : Eğer proje ürettiğiniz bilgisayarda oyun oynamak, video editing gibi ikinci bir hedefiniz yoksa bu bileşene büyük paralar bağlamanıza gerek yoktur. Bu mesajı yazdığım an itiariyle en iyi ekran kartları olan Nvidia Tesla, GTX 3090, AMD Radeon RX 6900 XT gibi uç modelleri 8500 dolar mertebesinde alabilirsiniz. Bundan 3 sene sonra bu mesajı okuyan birisi bu saydığım kartların ederinin 100 $ olduğunu ifade edecektir ama o an itibariyle satın alınabilecek en pahalı ekran kartı yine 8500 $ seviyelerinde olacaktır. Şimdi iyi habere gelelim, İDECAD’in GPU İLE ÇOK İŞİ YOK yani böyle uçuk ekran kartları size gerekmiyor. Tabi bu programın şu anki mimarisi ile ilgili, gelecekte analiz için aynı bitcoin madencileri gibi GPU’yu da işin içine sokmaya karar verebilirler. O zaman durum değişebilir. Şu an için İdecad çok üst seviye ekran kartı istemiyor. Ekran kartına en çok ihtiyaç duyduğu an render anı ama o da biz statikçiler için kayda değer bir zaman almıyor çünkü bize render nadiren gerekiyor. Şahsen ben statik hesap özetleri kapağına ve web sayfama koymak için kullanıyorum. O da toplamda 2 dakika bile almayan bir işlem.
Anakart : İşte bu önemli bir bileşen. Kullanacağınız işlemci, Ram ve Sıvı soğutmaya önceden karar vermiş olmanız lazım. İdecad’in CPU (Central Processing Unit yani işlemci) üzerinde en çok işi yaptığını göz önüne alırsak hedeflediğimiz işlemcinin soket yapısına uygun bir anakart seçmemiz gerekiyor. Yine işlemciden en yüksek verimi alabilmemiz için RAM’lerle olan iletişimin de iyi ve yüksek olması lazım. Bugün 12. Nesil bir i9 işlemci kullanmayı düşünüyorsanız anakartınız 6600 MHz’e kadar RAM desteklemelidir. İşlemci, Ram ve anakartı bir otobanın unsurları gibi düşünebilirsiniz. İkisi ne kadar iyi olursa olsun birinde tıkanıklık olursa trafik aksar ve en yavaş olana göre sistem işler. Makul anakartlar 50$ - 950$ aralığında olmakla beraber minimum analiz süresini hedefliyorsanız 950 $’lık anakart kullanmanız gerekiyor.
RAM : İdecad’in adresleme yaptığı aralık için benim gözlemlediğin ve tahmin ettiğim kadarıyla 32 GB’lık bir RAM hem İdecad’e hem de işletim sistemine yetiyor. Tabi ki en doğru bilgiyi bu konuda İdecad firması verebilir ama 32 GB ve 64 GB sistemlerde yaptığım analizlerde zaman farkı görmediğimi söylemeliyim. Ama şunu da unutmamak lazım ki bu tür bileşenlerin farkı uzay aşık çözülmüş bir stadyum analizi yapılırken daha iyi anlaşılır ve ben stadyum çatısı hiç çözmedim. Şu ana kadar RAM’in miktarı hakkında konuştum. Gelelim tür ve frekansa... Bu gün için en son teknoloji RAM DDR5. 3 sene sonra DDR7 ya da DDR8 çıkmış olabilir. Benim önerim azami performans için mümkün olan en son RAM teknolojisini tercih etmenizdir. Şu an 6000 MHz’lik 32 GB DDR5 Ram’in fiyatı 615$ olup bu mebla çoğu projeci için erişilebilir bir mebladır. Anakartınız 6600 Mhz’e kadar destekliyorsa RAM’in 6600 MHz’liğini kullanmaya çalışın.
CPU (İşlemci) : İdecad’in en çok kullandığı ve analiz süresini en çok etkileyen bileşenimiz işlemcidir. Dolayısıyla en son nesil ve en üst seviye işlemciyi kullanmanız lehinize olacaktır. İntel tarafında Xeon Platinium, AMD tarafında ide Ryzen Threadripper fiyatları itibarıyla erişilmesi zor ve fizibil olmayan işlemciler. Projecilikten oluk gibi para kazanıyorsanız elbette düşünebilirsiniz ama bu ben de dahil çoğunluğa hitap etmiyordur düşüncesindeyim. Gelelim erişilebilir olanlara, İntel tarafında 12. Nesil i9, AMD tarafında ise Ryzen 9 serisi işlemciler sizin ihtiyacınız olan işlemcilerdir. 8. Nesil bir i5 İntel işlemci ile bu işlemciler arasındaki analiz süreleri gerçekten de 3 kata kadar çıkabilmektedir. Önerdiğim işlemcilerin de 950 $ mertebelerinde olduğunu hatırlatayım.
Güç Kaynağı (PSU – Power Supply Unit) : Eskiden (dinazorlar devri) 80486 DX 4-100 işlemcili bir sistem topladığınızda alacağınız herhangibir kasa üzerinde gelen güç kaynağı (180 Watt) işinizi görüyordu, ama devir değişti. Öncelikle artık güç kaynakları ayrı satılıyor ve kasa ile gelmiyor. Üstelik GTX 3090 ekran kartının tek başına 900 Watt somurabildiği bir dünyada donanımınızı iyi incelemeniz ve doğru güç kaynağını seçmeniz gerekiyor. Ben şahsen mühendislik işleri yapılan bir bilgisayarda 1200 Watt’lık güç kaynağı öneriyorum. 450 $ seviyesinde alabileceğiniz bir güç kaynağı işinizi görecektir. Çok üst seviye bir ekran kartı takıp oyun da oynamayı düşünüyorsanız 1800 W kategorisine geçmeniz gerekiyor. 650 Watt’lik güç kaynağı kullanıyorsanız ne olacak? Bir şey olmayacak, bilgisayarınız gene çalışacak ve İdecad statik analizinizi gene yapacak ama güç yetmediği durumda yeni nesil makinelerde Hypertreading özelliği devreye girip işlemciden gücü kısacak ve analiz süreniz uzayacak. Gördüğünüz gibi her şeyi dört dörtlük yapsanız bile bir bileşenin yetersizliği bütün yapılan masrafı çöpe atıyor ve analiz süreniz gene uzuyor.
Soğutma : Ne kadar iyi bir sistem dizerseniz dizin iyi soğutmazsanız zaman içerisinde geri dönüşü olmayacak şekilde sisteminiz yavaşlayacaktır. Metal plaka, termal macun ve fanlı hava soğutmalar sistemi bir yere kadar diri tutar ama özellikle statik analiz gibi CPU’yu sonuna kadar kullanan işlemlerde işlemci ısınır. Isınan işlemcinin önce termal macunu dejenere olur ve kemikleşir. Zaman içerisinde ısınan transistörler işlemcinin çalışma performansını düşürür ve size uzayan analiz süreleri, kilitlenmeler ve işletim sistemi çökmeleri olarak geri döner. Bunu çözümü ise sıvı soğutmadır.
Sıvı soğutmada iki alternatif var. Eğer kendinize güveniyorsanız vana, dirsek, pompa, fan, plastik boru, boru bükme makinasından oluşan seti alıp tesisatı kendiniz döşeyebilirsiniz. Youtube’da bunun uygulama videoları da var ama peşinen söyleyeyim, bu iş kolay değil ve hata kaldırmaz. Anakartınıza su akarsa maddi hasar büyük olur. B planı ise hazır sıvı soğutucu sistemler. Bu sistemlerde fan-pompa-borulama-işlemci üzeri aparat paket olarak geliyor ve siz direk monte ediyorsunuz. Çok profesyonel değilseniz size bunu tavsiye ederim. Burada önerim fan boyutunuz 360 mm.’den az olmasın ve işlemci aparatının soket yapınıza uygun olduğuna emin olmadan satın alma yapmayın.
Laptop mı Desktop mı? : Geldik en kritik soruya. Şu ana kadar anlattıklarımdan bazıları (örneğin sıvı soğutma) laptopta uygulanamaz maddeler. Buradan da anlayacağınız üzere mühendislik uygulamaları için doğru seçim desktop yani masaüstü bilgisayardır. Elbette mobilite de önemli ve laptoplar hayatımızın ayrılmaz bir parçası. Benim önerim İdecad ile işlerinizi yapabileceğiniz sıkı bir masaüstü bilgisayar ile ekonomik ultrabook kıvamında bir laptop ile işlerinizi yürütmenizdir.
Dilerim ki İdecad ile PC donanımı arasındaki ilişkilere dair sorularınıza rehber olabilmişimdir. Selam ve sevglerimle
M. Eren Erimer
