Balkon hareketli yükü konusundaki görüşüm şudur:
Gerek TS498'de, gerekse internet üzerinde yaptığım araştırmada hiç bir kaynakta 10m2'nin üzerindeki balkonlardaki hareketli yükün ne alınması gerektiği konusunda bir bilgi bulamadım.
Kanaatimce TS498'de 10m2'ye kadar olan balkonlardaki hareketli yükün 500kg/m2 olarak alınmasının sebebi;
1. Nispeten küçük olan 3m2, 5m2, 7m2 yada 10m2 bir balkonda hane halkının veya bir cemiyet esnasında evde bulunanların dışarıdaki bir olayı (mesela düğün, kavga vb.) izlemek üzere topyekün ve aynı anda balkona çıkması durumu. Böyle bir durumda 4m2 bir balkona 10-12 kişi aynı anda çıkabiliyor. Hatta donatı imalatı düzgün yapılmamış olan ve böyle bir durumda çökmüş balkonların görsellerini internette bulabilirsiniz.
2. Bu tarz küçük bir balkonun komple eşya deposu veya yüklük olarak kullanılması durumu. Bunu da bu şekilde balkonu olan birçok evde gözlemlemişizdir.
Lakin balkon alanı büyüdükçe (yönetmeliğe göre 10m2'yi geçince) hane halkının bir balkonu komple doldurması ve tıklım tıklım insanla dolması ihtimali çok azalmaktadır. Ayrıca böyle bir alanı komple yük ve eşya ile doldurmak da dipteki veya arkadaki eşyalara ulaşımı mümkün kılmadığı için uzak bir ihtimal olmaktadır. Bu sebeple 10m2'den büyük balkonlar normal konut alanı olarak değerlendirilip 200kg/m2 üzerinden hareketli yük hesabı yapılması gerekir. Aynı şekilde alan büyüdükçe yükün artırılması gerekse idi teraslar 200kg/m2 yük sınıfında zikredilmezdi. Çünkü teras denilince balkonla yaklaşık aynı amaca hizmet eden fakat daha geniş alanlar akla gelmektedir.
Özetleyecek olursak;
1. 10m2'den küçük balkonlarda yönetmelikte yazdığı şekilde 500kg/m2 hareketli yük alınmalıdır.
2. 10m2'den büyük balkonlarda 200kg/m2 haraketli yük alınabileceği gibi, garantili tarafta kalmak için 350kg/m2 hareketli yük de alınabilir. Fakat 500kg/m2 hareketli yük kabulü yapmanın mühendislik yaklaşımı ile bağdaşmadığı kanaatindeyim. Örneğin 20m2 bir balkonda 10t hareketli yük kabulü yapmak gerçekle ve balkonun kullanım amacı ile bağdaşmayan bir durumdur.
Ayrıca bir mahale kullanım amacıyla örtüşmeyen şekilde fazla veya eksik yük tanımlamak kütle merkezinin konumunu değiştirecek, A1 düzensizliği tahkikinin yanlış yapılmasına sebep olabilecek ve yapı analiz sonuçlarını yanıltma ihtimali doğacaktır.
Son olarak balkonları 10m2'den küçük ve büyük diye ikiye ayırıp iki farklı rakam vermeyen ve bizi böyle çıkarım, varsayım yapmak zorunda bırakan sivri zekalı yönetmelik yazarlarını esefle kınıyorum.
İsa SAYIN
İnşaat Mühendisi