Kompozitlik Derecesi

[Erhan M.]

Merhaba. AISC ve dolayısıyla bizim yönetmeliğimizde kompozit döşemelerde kirişin kompozitlik derecesi diye bir sınır yok diye biliyorum. EC4'te bu değer %40 ın üstünde olmalı. Ama pratikte kompozitlik derecesinin %50 nin üstünde tutulmasıyla ilgili bir bilgi de var aklımda. Bu konuda ideCAD bir sınırlandırma yapmamış diye görüyorum. Bununla ilgili bilgilendirebilir misiniz. (Forumda ve Bilgi bankasında bulamadım varsa affola)

 

[Nihan YAZICI]

AISC ve ÇYTHYEDY yönetmeliklerinde kompozit döşemelerde kirişin kompozitlik derecesi için net bir alt sınır belirtilmemektedir. Buna karşılık Eurocode 4 (EC4)'te, kompozitlik derecesinin %40'ın üzerinde olması gerektiği vurgulanmaktadır. Pratik uygulamalarda ise %50'nin üzerinde kompozitlik derecesi hedeflenmesi, yapısal güvenliği artırmak ve kirişin taşıma kapasitesinin daha etkin kullanılmasını sağlamak açısından önerilmektedir. Bu, kirişlerin dayanımını iyileştirirken servis performansı kriterlerini de daha iyi karşılar.

ideCAD yazılımı, kompozit kiriş tasarımında yönetmeliklerin öngördüğü sınır ve kontrolleri dikkate almakla birlikte, kompozitlik derecesi konusunda tasarımcılara esneklik sunmaktadır. Program, kullanıcıya herhangi bir sınır dayatmaz, böylece farklı yapı tasarımı ihtiyaçlarına uygun analizler yapılabilir. Ancak tasarımcıların, güvenli ve performansa dayalı çözümler üretmek adına %50'nin üzeri kompozitlik derecesi hedefini göz önünde bulundurmaları tavsiye edilmektedir.

Ayrıca ideCAD, ÇYTHYEDY 12.20(a) ve 12.20(b) bölümlerinde belirtilen kompozit kirişlerin eğilme dayanımı ve kayma bağlantılarının kontrolü için gerekli hesaplamaları otomatik olarak gerçekleştirmektedir. Beton döşemenin basınç bölgesi ve çelik kirişin çekme bölgesi olarak birlikte çalışması sağlanmakta, kayma bağlantılarının kapasitesi ilgili hesap yöntemlerine göre analiz edilerek doğrulanmaktadır. Böylelikle çelik-beton etkileşimi ve kayma bağlantılarının yeterliliği eksiksiz bir şekilde yönetmelik koşullarına uygun olarak kontrol edilmektedir.

Bu linki görmek için izniniz yok. Giriş yap veya üye ol.

 

[Erhan M.]

Teşekkürler Nihan Hanım. Öyleyse kullanıcı kendisi kompozit kirişlere bakarak eğer istediği ya da arzu ettiği kompozitlik oranı sağlanmamışsa müdahale etmeli.

İleriki versiyonlarda kullanıcı tanımlı kompozitlik oranı belirlenebilirse ve bu oran sağlanmadığında uyarı verecek şekilde düzenleme yapılırsa faydalı olacağını düşünüyorum. İyi çalışmalar dilerim.

 

[Oğuzcan HADİM]

Teşekkürler Nihan Hanım. Öyleyse kullanıcı kendisi kompozit kirişlere bakarak eğer istediği ya da arzu ettiği kompozitlik oranı sağlanmamışsa müdahale etmeli.

İleriki versiyonlarda kullanıcı tanımlı kompozitlik oranı belirlenebilirse ve bu oran sağlanmadığında uyarı verecek şekilde düzenleme yapılırsa faydalı olacağını düşünüyorum. İyi çalışmalar dilerim.

Kompozitlik oranı kullanıcı tanımlı müdahale edilebilir. Kompozitlik oranı kayma çivilerinin sayısı, aralığı, çivi dayanımı gibi değerler kullanılarak hesaplanan kayma çivilerinin toplam kayma dayanımları değeri ile belirlenir. Bu sebeple kayma çivilerinin sayısını artırmak, kayma çivilerinin aralıklarını düşürmek gibi müdahaleler kompozitlik oranını artıracaktır.

Bu hesapta 3 adet göçme mekanizması bulunuyor. Döşemenin altındaki çelik tali kirişin akması (12.20a), betonun maksimum gerilmesine ulaşması (12.20b) ve kayma çivilerinin kesme kesme kuvveti etkisinde kırılması (12.20c).



Bu 3 mekanizma içinde eğer 12.20a ve 12.20b değerleri dayanımı belirliyor ise tam kompozit, kayma çivileri dayanımı belirliyor ise kısmi kompozit olarak adlandırıyoruz. Kısmi kompozit durumunda kompozit kirişte beton maksimum gerilmeye ulaşmıyor ya da alt bölümdeki tali kiriş akmaya ulaşmıyor. Bu sebeple kısmi kompozit olarak adlandırılıyor. Örneğin bu durumda kayma çivilerinin sayısı artırıl ise 12.20c dayanımı yükselecek ve kompozitlik oranı artacak.

Bu sebeplerden ötürü kompozitlik oranına müdahale kayma çivilerinin toplam dayanımının artması veya azalması ile sağlanabilir.

Umarım açıklayıcı olabilmişimdir.

Saygılarımla...

 

[Erhan M.]

Kompozitlik oranı kullanıcı tanımlı müdahale edilebilir. Kompozitlik oranı kayma çivilerinin sayısı, aralığı, çivi dayanımı gibi değerler kullanılarak hesaplanan kayma çivilerinin toplam kayma dayanımları değeri ile belirlenir. Bu sebeple kayma çivilerinin sayısını artırmak, kayma çivilerinin aralıklarını düşürmek gibi müdahaleler kompozitlik oranını artıracaktır.

Bu hesapta 3 adet göçme mekanizması bulunuyor. Döşemenin altındaki çelik tali kirişin akması (12.20a), betonun maksimum gerilmesine ulaşması (12.20b) ve kayma çivilerinin kesme kesme kuvveti etkisinde kırılması (12.20c).

Ekli dosyayı görüntüle 47496

Bu 3 mekanizma içinde eğer 12.20a ve 12.20b değerleri dayanımı belirliyor ise tam kompozit, kayma çivileri dayanımı belirliyor ise kısmi kompozit olarak adlandırıyoruz. Kısmi kompozit durumunda kompozit kirişte beton maksimum gerilmeye ulaşmıyor ya da alt bölümdeki tali kiriş akmaya ulaşmıyor. Bu sebeple kısmi kompozit olarak adlandırılıyor. Örneğin bu durumda kayma çivilerinin sayısı artırıl ise 12.20c dayanımı yükselecek ve kompozitlik oranı artacak.

Bu sebeplerden ötürü kompozitlik oranına müdahale kayma çivilerinin toplam dayanımının artması veya azalması ile sağlanabilir.

Umarım açıklayıcı olabilmişimdir.

Saygılarımla...

Oğuzcan Bey merhaba, kompozitlik oranını stud ile arttırılabildiğini biliyorum. Ya stud çapını ya da adedini arttıracağız. Varsayılan olarak hep 1 sıra stud kullanıyoruz. Stud aralığı da kullandığımız sac tipine bağlı. Kafamıza göre bir aralık belirleyemiyoruz. Bu studların piyasadaki çapı da belli; ya 19 ya da 22 mm var. Aralık ve çap çok değişmeyeceğine göre sonuç olarak çift sıra yapmaktan başka çare kalmıyor.

Benim belirtmeye çalıştığım şey varsayılan olarak bir sıra stud yapıyoruz. Eğer kompozitlik oranı %50 nin altındaysa yazılım beni uyarsın ben de gerekli müdahaleyi yapayım. Bu istediğim özellik yazılıma uyarlaması zor bir şeyse isteğimi geri çekiyorum ama değilse dikkate alınırsa memnun olurum. Bu bir istek, yani yazılım yanlış yapıyor demiyorum. (Başka yazılımlarda analiz öncesi bu sınırı kullanıcı belirleyebiliyor)

Ek olarak hesap raporlarında stud hesaplarına dair bilgi olursa o da iyi olur. Qn hesabı ve Vc/Qn = adet hesabı gibi...

Dip not: v10'da stud çapını artırsak da kompozitlik oranı ve sehim değişmiyor; halbuki değişmesi gerek. v11'de bu sorun yok.