Zemin hakim peryodu

[abaci09]

elimde asmlen bir bina var B+Z+4nk+Çk dan oluşan 1.derece deprem bölgesi, A1 yok, Rx=Ry= 7 . zemin sınıfım Z3 ( Ta=0.15 Tb=0.60 ) benim tasarımımda periyodlar 1.mod=0,744 , 2.mod=0,63 ....... çıkmakta. bina periyodum Tb den büyük çıkması mı iyidir yoksa Ta<T<Tb mi olmalıdır.

 

[proisa]

elimde asmlen bir bina var B+Z+4nk+Çk dan oluşan 1.derece deprem bölgesi, A1 yok, Rx=Ry= 7 . zemin sınıfım Z3 ( Ta=0.15 Tb=0.60 ) benim tasarımımda periyodlar 1.mod=0,744 , 2.mod=0,63 ....... çıkmakta. bina periyodum Tb den büyük çıkması mı iyidir yoksa Ta<T<Tb mi olmalıdır.

Bina birinci modunun Ta<T<Tb arasında kalması gerekir diye bişey söz konusu değildir.
Bina modlarının Tb den büyük olması bina peryodunun zemin hakim periyodu ile çakışmadığını gösterir.
Bu durumda detaylı dinamik analiz raporunda göreceğiniz gibi Spektrum katsayısı S(T) ve Spektral ivme Katsayısı A(T) de yönetmelikteki bağıntılardan dolayı azalma olur.
Bunların sonucu olarak binaya etki eden elastik spektral ivme ve dolayısıyla deprem yükü azaltılır.

Ancak burada şöyle bir ikilem var ki; 6 katlı bir bina için 1. peryodun 0.744 olması bina rijitliğinin göreceli olarak az olduğunu gösterir.
Ayrıca böyle bi sonuç, bina geometri olarak dar bir oturuma sahipse yada uzun ince bir bina ise de meydana gelebilir.
Ama yönetmelik olarak bir sorun teşkil etmez. Burada insiyatif ve karar mühendisin elindedir.

 

[siromar]

1.derece deprem bölgesinde 6 katta T>Tb olması doğal, zaten spektrum'da istenen de budur, Ta-Tb aralığından uzak durulması, binanın rezonanstan uzak tutulması...
bina hem yeterli süneklik hem de yeterli rijitlikte olacak
sünekliği modelleme ve donatılandırmayla sağlayacaksınız, ve deplasman yapabilerek çok büyük enerji sonumlendirecek bina oluşturacaksınız
rijitliği de önem verip 2. mertebe etkileri vs. önüne geçeceksiniz...
4-6 kat binaların yatay yükte başlarına gelenler spektrumun önemini gösteriyor...

 

[proisa]

1.derece deprem bölgesinde 6 katta T>Tb olması doğal, zaten spektrum'da istenen de budur, Ta-Tb aralığından uzak durulması, binanın rezonanstan uzak tutulması...
bina hem yeterli süneklik hem de yeterli rijitlikte olacak
sünekliği modelleme ve donatılandırmayla sağlayacaksınız, ve deplasman yapabilerek çok büyük enerji sonumlendirecek bina oluşturacaksınız
rijitliği de önem verip 2. mertebe etkileri vs. önüne geçeceksiniz...
4-6 kat binaların yatay yükte başlarına gelenler spektrumun önemini gösteriyor...

Zemin spektrumu gerçekten çok önemli.
Son Van depremlerini incelerseniz yüzde olarak yıkılan binalarda (x katlı yıkılan / x katlı toplam bina)
1. sırada 4 katlı binalar
2. sırada 5 katlı binalar var
6 katlı binalarda ise yıkım yüzdesi çok küçük
6 ve üzerindeki kat sayısı olan binalarda yıkım yok!

Sayın başbakan ise Van'a gittiğinde hala 8 katlı bina yapıyorsunuz diye söylendi...

Türkiye'de 4-5 katlı bina yapmaya alışık olduğumuz için ne kadar az kat o kadar güvenli zannediyoruz.

Rijitlik konusunda ise; 6 katlı bir binayı Z3 zemin sınıfının hakim periyodundan uzaklaştırmak için, narin binalar yapmamız gerekiyor.
Hatta geniş alana oturan kare biçimine yakın binalarda çok çok narin tasarlamak gerekiyor. Bu ne derece doğru buda ayrı bir tartışma konusu.
Bunun için rijitliğin göreceli olarak az olduğunu yazmıştım. Kesinlikle azdır veya yetersizdir dememiz tabiki mümkün değil.

Bence rezonanstan kaçınmak için en sağlıklı yol bina kat sayısını zemin peryodundan kaçınacak şekilde belirlemek...
Bu da şu an için Türkiye şartlarında mümkün görünmüyor....

Herkese iyi çalışmalar....