R katsayısı perde yoksa 7 alınır mı?

aykt46

Üye
Merhabalar. Benim projemde x yönünde perdem yok, y yönünde ise var. Bu sebeple X yönünde R katsayısını 8 Y yönünde ise 7 aldım. Yapı Denetimle konuşmamızda bana x yönünde 8 alamayacağımı, yönetmelik gereği 7 almak zorunda olduğumu söyledi. Sebep olarak da ; ''tamamının'' ifadesi olduğunu belirtti. Çok emin konuşunca ben de şüpheye düştüm. İdecad'de X yönünde 7 seçip analiz yaptığımda, X yönünde perde koymam gerekliliği konusunda hata alıyorum. Yapı denetime bunu söylediğimde İdecad programının hatası olduğunu söyledi ve hala da kendinden çok emin. Sizlere danışmak istedim çünkü beni de şüpheye düşürdü. İyi çalışmalar dilerim dilerim.
 
Merhabalar. Benim projemde x yönünde perdem yok, y yönünde ise var. Bu sebeple X yönünde R katsayısını 8 Y yönünde ise 7 aldım.
doğru almışsınız,
Yapı Denetimle konuşmamızda bana x yönünde 8 alamayacağımı, yönetmelik gereği 7 almak zorunda olduğumu söyledi. Sebep olarak da ; ''tamamının'' ifadesi olduğunu belirtti.
yapı denetim yapan meslektaşımızdan bu ifadenin tbdy2018 hangi maddesinde olduğunu yazılı olarak isteyin, burada da paylaşırsanız iyi olur herkes ne olduğunu öğrenir.

r katsayısını x yönünde 7 almanız için x yönüne de perde koymanız gerekir,
 
Merhaba,
4.3.4.2 altı çizili ifade süneklik düzeyinden bahseder ki program da doğrultulara göre farklı süneklik düzeyleri tanımlamaz.. sonraki cümle de farklı R ve D'lerin kullanılabileceğini açıkça söylemektedir..
Bu maddeyi yapı denetimdeki arkadaşlara göstermenizi öneririm.. ayrıca ısrar edecek olurlarsa Ünver Bey'in dediği gibi yazılı olarak dayanaklarını isteyip bizimle paylaşın..

iyi çalışmalar, saygılar..
 

Ekli dosyalar

  • R-D.png
    R-D.png
    116.4 KB · Görüntüleme: 109
R katsayısını ''TBDY 2018 Analiz Ayarları Sihirbazı''nda A11 (8) seçin , sonra TBDY seçeneklerindeki kutucuktan 7 yapın. İdecad perde gerekliliği hatası vermeyecektir.
İdecad'in perde hatası vermesinin sebebi taşıyıcı sistemi A11 seçmediğiniz için.
ideCAD in hata vermesinin sebebi R'nin 7 alınması değil.
 
Siz bu pojenizde sayın serezenin belirttiği gibi a11 seçip sonradan r katsayısını 8 yerine 7 yapabilirsiniz hatta isterseniz daha da küçük bir değer yapabilirsiniz.
1656467599947.png

X yönünde perde yoksa, 2018 yönetmeliği R katsayısını 8 seçme hakkını size verir.
siz dilerseniz 8 yerine 7 alabilirsiniz bu sizin seçiminizdir. ancak sizi 8 yerine 7 alın diye kimse zorlayamaz.
8 yerine 7 almak demek binayı %12 daha fazla deprem etkisinde tasarlamak demektir.
Şunu mutlaka sorun sizden 8 yerine niçin 7 almanız isteniyor.
 
Merhaba.r katsayı seçimi kolon-kiris sisteminde 8 alınıp.perde varsa 7 alınması isteniyor deprem yönetmenliğinde.burdaki deprem yönteminin seçim mantığı neden kaynaklanıyor.kolon- kiriş sisteminde 8 alarak daha az deprem kuvveti perdeli sisteme göre az alınıyor deprem yönetmeliğin mantığı nedenini merak ettim.yani perde attığımızda sistem daha rijit olmasından dan mi kaynaklaniyor.yada kolon-kiris sisteminde daha sunek olduğundan dolayı deprem kuvvetinin sonumlenmesi daha uygun mu olur.yada perde atıldığında deprem kuvveti artmamizin mantığı perde tam olarak istediğimiz davranışı göstermediği den mi kaynakli.
 
Kolon kiriş sistemi daha sünek, ne kadar kalıcı şekil değiştirme o kadar süneklik. Deprem sırasında kolon kiriş sistemi daha fazla deplasman yapar, kirişlerde mafsallaşmalar hasarlar oluşur depremin enerjisi yutulur. Bir perdenin mafsallaşması demek artık yük taşımaması demek. Aynı mantıkla boşluklu bağ kirişli perdeler de daha sünektir.
 
Merhaba.r katsayı seçimi kolon-kiris sisteminde 8 alınıp.perde varsa 7 alınması isteniyor deprem yönetmenliğinde.burdaki deprem yönteminin seçim mantığı neden kaynaklanıyor.kolon- kiriş sisteminde 8 alarak daha az deprem kuvveti perdeli sisteme göre az alınıyor deprem yönetmeliğin mantığı nedenini merak ettim.yani perde attığımızda sistem daha rijit olmasından dan mi kaynaklaniyor.yada kolon-kiris sisteminde daha sunek olduğundan dolayı deprem kuvvetinin sonumlenmesi daha uygun mu olur.yada perde atıldığında deprem kuvveti artmamizin mantığı perde tam olarak istediğimiz davranışı göstermediği den mi kaynakli.

sorunun içinde cevabı açıklamışsınız. Süneklik her daim dayanım ve rijitlik ile ters orantılıdır. Bir sistemin dayanımı artarsa sünekliği azalır. Perde eklenilen sistemlerin rijitliğinin fazla olması sünekliğin azalmasına dolayısıyla R katsayısının daha düşük alınmasına sebep olmaktadır. Bir örnekle açıklamaya çalışayım.

1656576429428.png

Aşağıdaki gibi X yönünde sadece çerçevelerden oluşan Y yönünde ise perde+çerçeve sistemden oluşan bir yapı düşünelim. Bu sistemi yalnızca X ve Y yönlerinde itme analizine yaptığımıza X yönünde sistem çerçeveli olduğundan daha düşük bir rijitlikle başlamış ancak sistemin performans noktası daha ileri bir noktaya gitmiş. grafikteki mavi eğri bunu göstermektedir. Akma noktası ve performans noktası arasındaki mesafe süneklik olduğundan bu sistemin sünekliği daha büyük çıkmıştır. Ayrıca taban kesme kuvveti de daha düşüktür çünkü sistemin rijitliği düşüktür. Bu sebeple R değeri çerçevelerde perdelerden daha büyük bir değer alınır.

Turuncu grafik ise perde+çerçeve sistemini ifade etmektedir. bu sistemde rijitlik daha yüksek bu sebeple başlangıç eğrisinin eğimi daha yüksek ve daha büyük bir taban kesme kuvvetinde plastikleşmeye başlamıştır. Rijitlik daha yüksek olduğundan performans noktasına daha erken ulaşmakta ve bu sebeple süneklik daha düşük olmaktadır. Perde miktarının artması bu sünekliğin daha da düşmesine sebep olacaktır ve taban kesme kuvvetinin artmasına sebep olacaktır.


1656576663141.png

Süneklik ve dayanım (veya rijitlik) daima ters orantılıdır. Bu durum hem yapılar için, hem kesitler için hem de malzemeler için böyledir. Örneğin C50 betonun dayanımı C30 'a göre daha yüksektir ama C50 betonunun sünekliği daha düşüktür.

1656577133435.png

Benzer durumu kesit için de açıklamaya çalışayım. Aşağıdaki grafikte mavi olan grafik donatısı çok olan kesit ve daha yüksek bir moment değerinde akmış. Ancak sünekliği daha az. Turuncu olan ise daha az donatılı olan kesit ve görüldüğü üzere sünekliği çok daha fazla. Bu sebeple donatısı az olan kesitler süneklik anlamında daha iyi performans göstermektedir. Donatının fazla olması da kesitin akma dayanımını yükseltmektedir.

1656577266120.png
Ek olarak başlıkta sorulan ilk soru için ben de bir açıklama yapayım. TBDY madde 4.3.4.2 'de açıkça farklı yönler için farklı taşıyıcı sistemler bu sebeple de farklı R katsayıları kullanılabileceği belirtilmiştir. Bir sisteme perde tanımlanması elbette sünekliği etkiler ancak bu perdenin kuvvetli ekseninin deprem yönünde olması gerekir. Örneğin yukarıdaki örnekte tanımlanan perdeler Y yönünde herhangi bir perde etkisinde bulunmayacaktır. Zaten yaptığımız itme analizi grafiklerinde de bu görülmektedir.

Umarım açıklayıcı olabilmişimdir.

Saygılarımla...
 
Geri
Üst