Re: Yeni Deprem Yönetmeliği 2016 - 2017 - 2018
TOLGA BEY SELAMLAR,
uzunca yazınızı okudum. bazı konular eksik anlaşılmış olabilir. bazıları tekrar olabilir onun için şimdiden özür dilerim...
1-verdiğiniz link için teşekkür ederim. sayın cem topkayanın yeni çelik yönetmeliği eğitimlerine bizzat iki kez katıldım. ondan daha önce başka bir seminere de katılmıştım. yönetmeliği de bir kez tamamen, birkaç kez de ide yapının eğitim notları vasıtası ile inceleme imkanım oldu. bildiğiniz üzere bu yönetmelik yeni bir şey değil. o malum amerikan yönetmeliğinin türkçeye tercüme versiyonu. emeği geçenlere teşekkür ediyorum. ancak itiraz ettiğim şey bunun yeni bir şey gibi sunulması. ilk yönetmelik tanıtım sunumuna ankarada katıldığım zaman, sunum yapan kişiler "artık eskisi gibi olmayacak", "artık 1 tane model ile yapı tasarımı mümkün değil", "artık lineer analiz çöpe gidiyor" gibi iddilar ile göndeme getirdiler olayı. daha sonra amerikan yazılımı hayranları da daha büyük bir iddia ile "artık yerli yazılımlar çöpe gidiyor" tezini ileri sürdüler...
2-ts648 bir yönetmelik değil standarttır. bahsi geçen "ÇELİK YAPILARIN TASARIM, HESAP VE YAPIM ESASLARINA DAİR YÖNETMELİK" ise adı üstünde bir yönetmelik. bunun diğerini yürülükten kaldırdığına/kaldıracağına dair yaklaşım bir iddiadan öte gidemiyor. ts648 yürülükte iken de dış menşeli yazılımları kullanan arkadaşlar(ve ben de dahil) asd 89 kullanıyor idik. bunu da idareler kabul ediyorlar idi. bu açıdan ts648 i benimseyen ve aman yürülükte kalsın diyen hiç kimse yoktu. yoktu da kullanan da yoktu.
3-insanlık bilgi düzeyinin gelişmesine bağlı olarak yönetmelik, kanun, anayasa...her şey değişir. hani derler ya "değişmeyen tek şey değişimin kendisidir" diye. aynen öyle. ve hatta yıllar geçtikçe değişimin hızı değil ivmesi de artıyor. bu kaçınılmaz. buna ben karşı çıkmıyorum. benim eleştirdiğim konu(deprem yönetmeliği özelinde), 2007 deprem yönetmeliği ne gibi bir hata/eksik/kusur içeriyordu. buna dair bir makale, bir çalışma, yıkılan bir bina üzerinde araştırma mevcut mu? kusurun yönetmelik kaynaklı olduğuna dair bir tespit var mı? bu toplum ile paylaşıldı mı? bir mutabakat oluştu mu? ben bunu söylüyorum. bakın 2007 deprem yönetmeliğine aykırı proje üretimi hala devam ediyor. yani mühendis kardeşlerimiz yönetmeliği anlayamıyor. veya anlamak için zaman ayırmıyor veya yazılımlara güveniyor. özellikle, yabancı menşeli yazılımlar ile yapılan proje hesaplarında 2007 deprem yönetmeliğinin % kaç uygulandığını idareler test edebiliyor mu? ben diyorum ki yönetmelik yeni tarihli olunca her şey yoluna girmez. esas nokta bizim kafamız, anlayışımız, sorumluluk bilincimiz. yönetmelik insana asgari şartları sunuyor tamam da işe sorumluluk bilinci ayrı bir mevzu. ben buna dikkat çekmek istedim.
3-yeni çelik yönetmeliği bir çok noktada yeni deprem yönetmeliğine atıfta bulunuyor. bu açıdan bakıldığında birlikte anlaşılması/uygulanması/yürürlükte olması gerekiyor. ancak biri resmi gazetede yayımlandı diğeri yok henüz. bu bile çelik yönetmeliğinin uygulanmasında bir eksik şu anda.
4-yeni çelik yönetmeliği sadece bina türü çelik yapı sistemleri ile buna benzer kolon/kiriş/çapraz eleman içeren sistemler ile kısıtlıdır. ve cidar kalınlığı 2.5 mm den az boru/kutu eleman içeren sistemler ile kalınlığı 4 mm den az olan diğer çelik profilden imal edilmiş içeren yapıları da kapsamaz. mesela GES sistemlerinde soğuk büküm profil(CF) içeren taşıyıcı sistem elemanı içeren sistemler de bu yönetmelik kapsamında değil. mesela bir silo tasarımı yapılamaz. mesela bir anten kulesi, bir rüzgar türbini, bir yüksek gerilim hattı taşıyıcısı...yapılamaz. yani yine işimiz yarım kaldı...
5- yeni çelik yönetmeliği madde 1.2 der ki: "... bu esaslarda veya ilgili türk standartında yer almayan tasarım kuralları için ek-4 verilen kaynaklar ve ULUSLARARASI GEÇERLİLİĞİ KABUL EDİLMİŞ DİĞER STANDART, YÖNETMELİK......kullanılabilir. ben kimse bu yönetmeliğin yüzüne bakmıyor derken bunu kastediyorum.
6-ide yapı son birkaç yılda çok büyük emekler ile çok büyük adımlar atmıştır. buna katılıyorum. bunu yakından takip ediyorum. bunu kutluyorum...zaten buna olan inancım gereği, 8 versiyonundan hem sadece betonarme hem de çelik+betonarme olarak ve eski olarak da 7 versiyonu sahibiyim.
7-affınıza sığınarak, yazınızı birkaç kez okudum. iyi niyetiniz ve mesleğe sahip çıkma duygularınız cümleler arasında açıkça görülüyor. yazınız içinde birkaç kez "yönetmelik" yerine "kanun" ifadesi kullanılmış ki bu bir hatadır bildirmek istedim affınıza yine sığınarak.
8-problemlerin ve çözümlerinin çok detaylı, çok karmaşık, çok değişken içerir, tarzda ifade edilmesi beraberinde çokça hata da getiriyor. bunun için temel bilgileri içeren problem tanımları/çözümleri en basit anlatımlar ile mühendislerin hedefi olmalı. bu benim görüşüm. yani demek istediğim bir yönetmelik çok sayfa ile övünmez. içinde tekrara düşüyor ise bu insanı yorar. yeni deprem yönetmeliğini 2017 yılı başından bu yana anlamak için uğraşıyorum. anlatım dilini hatalı buluyorum. sürekli bir başka maddeye atıf yapan yazım tekniği bana yorucu geliyor. istisna hükümleri için anlatımlar vs... yorucu çok yorucu..
9-yeni çelik yönetmeliği ve yeni deprem yönetmeliği milletimize hayırlı olsun. onu yazmak/yapmak/tercüme etmek büyük bir emek. ancak asıl sorun önümüzde duruyor. önce okuyacağız. sonra anlayacağız. sonra doğru anladığımızı test edeceğiz. yanlış anlamış isek bir daha çaba harcayacağız... yazılımların/yazılımcıların daha dikkatle irdelemesi, idarelerin bizden fersah fersah önde olmaları gerekiyor.
10-maksadımı anlatabildiğimi ümit ediyorum.
11-yeni yılınızı kutluyorum. selamlar, saygılar, hürmetler. bu arada ismail hakkı beşler abimizi de tüm güzel gayretleri için hatırlamadan edeme burada...
