RİSKLİ YAPI TESPİTİ

[Şükrü Şahin]

Merhaba;

Görsellerde belirttiğiniz durumu inceledim. Yönetmelik ve program mantığında durumu açıklayacağım.
Perdeler "RİSKLİ YAPILARIN TESPİT EDİLMESİNE İLİŞKİN ESASLAR" yönetmeliğinin EK-E bölümünde verilen ilkelere göre yapılmaktadır. Burada G+nQ +- E/6 durumuna göre elde edilen eksenel kuvvet değeri için moment kapasiteleri hesaplanır. Bunun yanında perde tabanına etki eden kesme kuvveti değeri hesaplanan m değerine bölünerek gözönüne alınır. Burada perde m değeri yüksek çıkan perdelerde bir çekme etkisi olduğu görülmektedir. Eğer bu çekme etkisi, çekme kapasitesini aşıyor ise moment kapasitesi hesaplanamaz. Çekme kapasitesi de yalnızca perdedeki donatı alanına bağlıdır. Sizin projenizde perdelerin boyuna donatılarının az olması, donatı korozyonu çarpanının 0.4 olması ve yapı bilgi düzeyinin sınırlı olması sebebiyle oldukça düşük bir çekme kapasitesi hesaplanmıştır. Bu sebeple perdeye gelen çekme etkisi bu düşük çekme kapasitesini aştığından etkileşim eğrisi oluşmamış ve moment dayanımı sıfır olarak hesaplanmıştır.

Ekli dosyayı görüntüle 20985
m değeri de aşağıdaki resimde gösterdiğim gibi moment kapasite eğrisine göre hesaplanmaktadır. yukarıda anlattığım moment dayanımının sıfır olmasından ötürü m değeri çok büyük bir değer çıkmaktadır. Ek-E E.1.2 'de bahsedilen "perde tabanına etki eden deprem kesme kuvveti hesaplanan m değerine bölünecek ve Ve/Vr oranı hesaplanacaktır" maddesi sebebiyle kesme kuvveti sıfır çıkıyor gibi gözükmektedir. Aslında deprem hesabında sıfır çıktığı için değil çok büyük m değerine bölündüğü için sıfır gözükmektedir.

Ekli dosyayı görüntüle 20986
Donatı korozyonu çarpanını 0.4 'ten 1 'e çıkartırsanız anlattıklarımla tutarlı sonuçlar çıktığını gözlemleyebilirsiniz. Donatı korozyonu çarpanı 1 olduğunda dayanımda kullanılan donatı alanı artacak ve m değeri normal bir sayı olarak hesaplanacaktır. Bu durumda da kesme kuvveti daha anlamlı bir sonuç çıkacaktır.

Umarım açıklayıcı olmuştur. Bahsettiğiniz durumu da ayrıca not aldım gerekli inceleme yapılacaktır.

Saygılarımla...

Bu ve bunun gibi kaynak niteliğindeki yanıtların ayrı bir bölümde ve sabit bir başlık altında toplanması gerektiğini düşünüyorum. Çok yararlandım, teşekkürler.

 

[SCETCHER]

Merhaba;

Görsellerde belirttiğiniz durumu inceledim. Yönetmelik ve program mantığında durumu açıklayacağım.
Perdeler "RİSKLİ YAPILARIN TESPİT EDİLMESİNE İLİŞKİN ESASLAR" yönetmeliğinin EK-E bölümünde verilen ilkelere göre yapılmaktadır. Burada G+nQ +- E/6 durumuna göre elde edilen eksenel kuvvet değeri için moment kapasiteleri hesaplanır. Bunun yanında perde tabanına etki eden kesme kuvveti değeri hesaplanan m değerine bölünerek gözönüne alınır. Burada perde m değeri yüksek çıkan perdelerde bir çekme etkisi olduğu görülmektedir. Eğer bu çekme etkisi, çekme kapasitesini aşıyor ise moment kapasitesi hesaplanamaz. Çekme kapasitesi de yalnızca perdedeki donatı alanına bağlıdır. Sizin projenizde perdelerin boyuna donatılarının az olması, donatı korozyonu çarpanının 0.4 olması ve yapı bilgi düzeyinin sınırlı olması sebebiyle oldukça düşük bir çekme kapasitesi hesaplanmıştır. Bu sebeple perdeye gelen çekme etkisi bu düşük çekme kapasitesini aştığından etkileşim eğrisi oluşmamış ve moment dayanımı sıfır olarak hesaplanmıştır.

Ekli dosyayı görüntüle 20985
m değeri de aşağıdaki resimde gösterdiğim gibi moment kapasite eğrisine göre hesaplanmaktadır. yukarıda anlattığım moment dayanımının sıfır olmasından ötürü m değeri çok büyük bir değer çıkmaktadır. Ek-E E.1.2 'de bahsedilen "perde tabanına etki eden deprem kesme kuvveti hesaplanan m değerine bölünecek ve Ve/Vr oranı hesaplanacaktır" maddesi sebebiyle kesme kuvveti sıfır çıkıyor gibi gözükmektedir. Aslında deprem hesabında sıfır çıktığı için değil çok büyük m değerine bölündüğü için sıfır gözükmektedir.

Ekli dosyayı görüntüle 20986
Donatı korozyonu çarpanını 0.4 'ten 1 'e çıkartırsanız anlattıklarımla tutarlı sonuçlar çıktığını gözlemleyebilirsiniz. Donatı korozyonu çarpanı 1 olduğunda dayanımda kullanılan donatı alanı artacak ve m değeri normal bir sayı olarak hesaplanacaktır. Bu durumda da kesme kuvveti daha anlamlı bir sonuç çıkacaktır.

Umarım açıklayıcı olmuştur. Bahsettiğiniz durumu da ayrıca not aldım gerekli inceleme yapılacaktır.

Saygılarımla...

Teşekkür ederim. Tespitiniz çok güzel ancak donatı miktarini artırmak gibi bir seçeneğimiz yok. Riskli yapı tespiti esnasında yapılan donatı tespitlerine göre ortalama pursantaj değeri hesaplanıp inceleme yapılmayan kolon ve perdelerdeki donatı oranları hesaplanan pursantaj değerine göre belirlenmektedir. Bir önceki çalışmamızda sıyırma sonuçlarına göre donatı seçimi yapmıştık ancak heyet kararında kolonlar ve perdelerde ayrı ayrı ortalama pursantaj değeri hesaplanıp, belirlenen pursantaj değerine göre donatı seçimi yapılmalı denilerek dosya tekrardan duzenlenmek üzere bize iade edildi. Data uzerinde yaptığımız çalışmalar sırasında 20x100 olan perde ebatlarını 20x120 yaptığımızda VE değerlerinin 0 olmadığını gördük. Bunun sonucunda heyetteki hocaların program kaynaklı bir sorun var ise başka bir analiz programında çözülmesi gerektiği dusincesini destekleyen bir sonuç ortaya çıkmaktadır. Program riskli yapı analizi yaparken minimum perde oranıni 1\6 olarak mi ele alıyor?

 

[Oğuzcan HADİM]

Merhaba;

teşekkür ederim. tespitiniz çok güzel ancak donatı miktarini artırmak gibi bir seçeneğimiz yok. riskli yapı tespiti esnasında yapılan donatı tespitlerine göre ortalama pursantaj değeri hesaplanıp inceleme yapılmayan kolon ve perdelerdeki donatı oranları hesaplanan pursantaj değerine göre belirlenmektedir. bir önceki çalışmamızda sıyırma sonuçlarına göre donatı seçimi yapmıştık ancak heyet kararında kolonlar ve perdelerde ayrı ayrı ortalama pursantaj değeri hesaplanıp, belirlenen pursantaj değerine göre donatı seçimi yapılmalı denilerek dosya tekrardan duzenlenmek üzere bize iade edildi.

Burada sanırım ufak bir yanlış anlaşılma olmuş. Ben donatı miktarını artırın diye bir öneride bulunmadım. Yalnızca "yetersiz kenetlenme boyu akma gerilmesi çarpanını 0.4 'ten 1 'e çıkartırsanız anlattıklarımla tutarlı sonuçlar çıktığını gözlemleyebilirsiniz. donatı korozyonu çarpanı 1 olduğunda dayanımda kullanılan donatı alanı artacak ve m değeri normal bir sayı olarak hesaplanacaktır." şeklinde bir cümle yazdım.
Burada söylemek istediğim şu. Donatı korozyonu çarpanı girdiğinizde 4.1.6 'ya göre donatı alanını azaltmış oluyorsunuz. Bu da çekme dayanımını oldukça azaltıyor. Eğer korozyon çarpanı 1 olsaydı m değeri ile Ve değeri beklediğiniz gibi hesaplanacaktı. Donatı korozyonu çarpanı girmek donatı alanını azaltarak çekme dayanımını düşürür. eğer elemana çekme dayanımından daha yüksek bir çekme kuvveti gelir ise eksenel kuvvet ve iki eksenli eğilme etkileşim grafiği teorik olarak oluşturulamaz ve moment dayanımı hesaplanamaz. Ana korozyonu 1 girdiğinizde bu değer program tarafından hesaplanır çünkü çekme dayanımı artar. Bunun artmasının sebebi de donatı alanının artmasıdır.



20x100 olan perde ebatlarını 20x120 yaptığınızda değerin sıfır olmamasının sebebi dolaylı olarak aynı sebeptendir. Donatı miktarı artığından çekme dayanımı artmıştır. çekme etkisi, çekme dayanımından daha düşük bir değere gelir ise bu sefer değer sıfır olmaz. Önceki cevabımda bunu detaylıca anlatmıştım. heyetteki hocalara durumu bu şekilde açıklayabilirsiniz.

ryteie bölüm 4.3.4 'e göre programda riskli yapı analizinde perde oranı 1/5 olarak kabul edilmektedir.
ancak bu durum yalnızca aşağıdaki resimde gösterdiğim alfa_s (perde kesme kuvveti oranları) değerlerini etkilemektedir. perde kalınlığının 5 katından daha kısa bir perde tanımlandığında bu eleman alfa_s (perde kesme kuvveti oranları) 'nda gözönüne alınmamaktadır. eğer 1/5 oranını bir sağlayan bir perde tanımlanırsa bu perde alfa_s oranında gözönüne alınır. ancak 1/5 oranından bağımsız tüm perdelerde kesme kuvveti (ve) değerleri hesaplanıp değerlendirmede gözönüne alınmaktadır.

Sonuç olarak programda herhangi bir hata bulunmamaktadır. Yalnızca perdenin çekme dayanımının aşılmasıyla bir moment dayanımı hesaplanmamaktadır. Bu da m değerinin çok büyümesine sebep olur. ryteie bölüm ek-e e.1.2 'de kesme kuvveti değerini m değerine bölerek gözönüne almamız gerektiği belirtildiği için kesme kuvvetini bu çok büyük m değerine böldüğümüzde sıfır çıkmaktadır. Ayrıca donatı korozyonunu 1 girdiğinizde dahil binada risk durumu devam etmektedir.

saygılarımla...

 

[SCETCHER]

burada sanırım ufak bir yanlış anlaşılma olmuş. ben donatı miktarını artırın diye bir öneride bulunmadım. yalnızca "donatı korozyonu çarpanını 0.4 'ten 1 'e çıkartırsanız anlattıklarımla tutarlı sonuçlar çıktığını gözlemleyebilirsiniz. donatı korozyonu çarpanı 1 olduğunda dayanımda kullanılan donatı alanı artacak ve m değeri normal bir sayı olarak hesaplanacaktır." şeklinde bir cümle yazdım.

Oguzhan Hadim ilginiz için teşekkür ederim.
Donatı korozyon çarpanı değerimiz zaten 1.0 . Ancak yetersiz kenetlenme oranı 0.4 ki bunun donatı korozyonu oranına etkidiğinimi düşünüyorsunuz?

 

[Oğuzcan HADİM]

Yetersiz Kenetlenme Boyu akma gerilmesi çarpanı ve donatı korozyonu çarpanı katsayılarının ikisi de analizde benzer şekilde gözönüne alınır. donatı korozyon çarpanı korozyon etkisini dikkate almak için donatı alanında azaltma yapmaktadır. yetersiz kenetlenme boyu akma gerilmesi çarpanı da donatının akma gerilmesinde azaltma meydana getirir. Nihai dayanımlar bulunurken donatı alanı ve donatı akma dayanımı çarpımı kullanıldığından analizde iki katsayının etkisi benzer şekilde otaya çıkar.
Ben önceki cevabımda yanlışlıkla donatı korozyonu çarpanı olarak yazmışım. Bu durum için özür dilerim. şimdi düzeltiyorum; "yetersiz kenetlenme boyu akma gerilmesi çarpanını 0.4 'ten 1 'e çıkartırsanız anlattıklarımla tutarlı sonuçlar çıktığını gözlemleyebilirsiniz. yetersiz kenetlenme boyu akma gerilmesi çarpanı 1 olduğunda dayanımda kullanılan donatı alanı artacak ve m değeri normal bir sayı olarak hesaplanacaktır."

"Donatı korozyonu çarpanı" ve "yetersiz kenetlenme boyu akma gerilmesi çarpanı" katsayıları birbirini etkilememektedir. Bu çarpanlar performans analizi ve riskli bina analizinde donatı alanını ve akma gerilmesini azaltarak bu etkilerin gözönüne alınmasını sağlar.

Saygılarımla...